Selçuklular Zamanında Divan Teşkilatı Merkez ve Eyalet Divanları

Bu eserde Büyük Selçuklu, Türkiye Selçuklulari ve Kirman Selçuklu devletlerinin hâkim oldugu topraklarda idarî teskilâtlarinin nasil çalistigi gözden geçirilmektedir. Idarî teskilât genelde iki kisimdan olusmaktadir; a) Merkez dîvânlari, b) Tasra dîvânlari. Merkezde Büyük Dîvân’a bagli ikinci derecede dört dîvân bulunmaktadir. Merkez dîvâninin bugünkü Bakanlar Kurulu’nu, ikinci derecedeki dîvânlarin ise bakanliklari temsil ettigi kabul edilmektedir. Ayrica ikinci derecedeki dîvânlarin, tespit edilebilen baskanlarinin listeleri de bu eserde yer almaktadir. Devlet yönetiminde Dîvân-i Berîd, Dîvân-i Mezâlim ve Müsadere Dîvâni gibi baska dîvânlar da bulunmaktadir. Selçuklu hatunlarinin da dîvânlari vardir.
Eyalet dîvâni melikler ve valiler tarafindan idare edildigi gibi, amidler de söz konusu dîvâna baskanlik yapabilmektedirler. Eyalet yönetiminde ayrica reis ve sahneler de görev yapmaktadir. Bu görevliler için de listeler düzenlenmistir.
Bu eserin, Osmanli Devleti’ne temel teskil eden, Selçuklu idarî teskilâtinin nasil isledigini merak edenler ve tarih ögrencileri için önemli bir arastirma olacagi ümidindeyiz.