Osmanlı’da Maarif

İslâmiyetin ilk yıllarından itibaren eğitimin temel mu¨esseselerinden olan medreseler, 14. yu¨zyılla birlikte Osmanlı eğitim sisteminin de ana kurumları olmuştur. 18. yu¨zyılda Mu¨hendishâne-i Bahrî-i Hu¨mâyûn, Mu¨hendishâne-i Berrî-i Hu¨mâyûn ve bunlara öğrenci yetiştiren ru¨şdiye ve idadilerin; 19. yu¨zyılda ise Mekteb-i Harbiye, Mekteb-i Tıbbiye, Mu¨lkiye-i Şâhâne ve Mekteb-i Hukûk-ı Şâhâne gibi mekteplerin açılmasıyla eğitim daha modern bir nitelik kazanmış ve kurumsallaşmaya başlamıştır. Ancak bir yandan modern eğitim kurumları açılırken öte yandan medreseler de varlığını su¨rdu¨rmeye devam etmiştir.
Osmanlı maarifinin gelenekten moderne uzanan bu seru¨venini çeşitli açılardan mu¨zakere eden Osmanlı’da Maarif, eğitim tarihi yazıcılığı, modern mektepler, kadın eğitimi ve medreseler alanlarında yetkin araştırmacıların kaleme aldığı muhtelif makalelerden oluşuyor. Osmanlı bu¨rokratlarının yabancı dil eğitimlerinden okur-yazar annelere kadar uzanan geniş bir konu yelpazesine değinen bu çalışma, Osmanlı eğitim sisteminin kilometre taşlarına temas ederken konuya dair bu¨tu¨ncu¨l bir yaklaşım sunuyor.