Osmanlı'nın Son Dönemlerinde İlme Adanmış Bir Hayat

Osmanlı’nın son, Cumhuriyet’inse ilk dönemlerinde Trabzon’da, özellikle de Of-Çaykara vadisinde yetişen âlimler, Tu¨rkiye’de dinî hayatın muhafazasında önemli rol oynamıştır. Hem tevaru¨s ettikleri ilmî geleneği yeni nesillere aktarmış hem de etraflarında oluşturdukları gu¨çlu¨ halkalarla yaşadıkları bölgelerde halkın maneviyatını diri tutmuşlardır.

Bu önemli misyonu yu¨klenen âlimlerden biri de, Of’un önde gelen mu¨derrislerinden Ganiömerzâde Mahmud Sabri Efendi’dir. Elinizdeki çalışmada birçok belge ışığında hayatı ve hizmetleriyle detaylı bir portresi sunulan Mahmud Sabri Efendi, ardında sadece bir kabir değil; yaşadığı toplumda kanaat önderi, sulh adamı ve hizmet ehli olarak iz bırakmış; toplumun her tu¨rlu¨ meselesine duyarlılık gösteren, sorumluluk almaktan kaçınmayan bir şahsiyet olarak zihinlerde ve gönu¨llerde hususi bir yer edinmiştir. Mahmud Sabri Efendi, talebelerine yalnızca zâhirî ilmi değil bâtınî hikmeti de aktaran bir mu¨rşid-i kâmildi. Kur’an’ın ifadesi ile “dini Allah’a has kılma” hakikati ile hayatını içselleştiren bir mu¨mindi.

Osmanlı’nın Son Dönemlerinde İlme Adanmış Bir Hayat başlıklı bu çalışma, sadece bir biyografi olmayıp, dönemin sosyal ortamı ile birlikte medreseler, tekkeler, mu¨derrisler ve şeyhler hakkında da birinci elden bilgiler vermekte; Osmanlı’dan Cumhuriyet dönemine intikal eden ilmî geleneğin ve her noktasına sindiği dinî hayatın bir tablosunu sunmaktadır.