Orta Sınıfın Utancı

Toplumsal dönu¨şu¨mler yalnızca siyasal kararlarla, ekonomik hamlelerle değil; insanların hissettikleriyle, utandıklarıyla ve arzularıyla da yazılır. Merve Betu¨l Üçer, sosyolojinin sıklıkla sessiz bıraktığı duyguların du¨nyasına eğilerek, Tu¨rkiye’nin neo-liberalizmle tanıştığı sancılı yıllarına yeni bir kapı aralıyor. Orta Sınıfın Utancı: Duygular Sosyolojisi Penceresinden 80’lerde Tu¨rkiye, serbest piyasa ekonomisine geçişin ve ku¨ltu¨rel dönu¨şu¨mu¨n toplumsal ruh hali u¨zerindeki etkilerini, özellikle de “utanma duygusu”nun geçirdiği dönu¨şu¨mu¨ analiz ediyor.

Kitapta ele alınan 1980’ler, yalnızca liberal politikaların değil, aynı zamanda göru¨nu¨r olmanın ve sahip olduklarını sergilemenin yu¨celtildiği bir çağın eşiğidir. Yeni orta sınıf, artık yalnızca kazandıklarıyla değil; neyi tu¨kettiğiyle, nasıl göru¨ndu¨ğu¨yle, neleri arzuladığıyla tanımlanır. Bu su¨reçte utanç, eski anlamlarını yitirirken; yerini gösterişin gölgesinde şekillenen yeni mahcubiyetlere bırakır. Üçer de dönemin dergilerinden medya söylemlerine, gu¨ndelik hayatın izlerinden sınıfsal hayallerin kırık döku¨k yu¨zeylerine uzanarak, utanmanın göru¨nmeyen haritasını çiziyor. Dolayısıyla bu eser, sadece 80’li yılları anlamak isteyenler için değil; bugu¨nu¨n değer du¨nyasının kökenlerini sorgulamak isteyen okurlar için de bir başvuru kaynağı.